Čini se da Španija nije baš dobra u naučnoj kulturi, a nevjerovatnih 46% Španaca nije u stanju da imenuje nijednog naučnika, bilo koje ere ili nacionalnosti. Možete li vjerovati? Zaista zabrinjavajuće!
Podatke je otkrio Međunarodni studij naučne kulture pripremila Fondacija BBVA u svom Međunarodni izvještaj o naučnoj kulturi, za koje tvrde, Španci su Evropljani koji najmanje znaju o nauci.
Odjeljenje za društvene studije i javno mnijenje fondacije BBVA pripremilo je istraživanje kako bi ispitalo stepen opšte naučne pismenosti i nivo naučnog razumijevanja kod stanovnika starijih od 18 godina u 10 evropskih zemalja (Španija, Italija, Francuska, Holandija, Njemačka , Austrija, Češka, Poljska, Ujedinjeno Kraljevstvo i Danska), s ličnim intervjuima sa 1,500 ljudi.
Među rezultatima nalazimo da ne samo da gotovo polovina Španjolaca ne poznaje dva nobelovca rođena u domovini kao Santiago Ramón y Cajal i Severo Ochoa, već i Čak se i ne sećaju velikih ličnosti iz sveta nauke, kao što su Einstein, Newton, Edison ili Marie Curie, da navedemo nekoliko primjera. Međutim, Španija nije jedina zemlja sa lošim rezultatima, među nacijama sa niskim rezultatima nalazimo i Poljsku i Italiju.
Evropski kontekst i naučna kultura
Sa svoje strane, zemlje kao što su Danska i Holandija su nacije koje imaju viši nivo naučnog znanja na evropskom kontinentu, sa nivoom nešto višim od onog u Sjedinjenim Državama. Ovaj kontekst je važan, jer pokazuje opšti trend u Evropi, gde se samo nekoliko zemalja ističe svojom naučnom kulturom, dok se ostale bore da unaprede svoju naučnu pismenost.
Studija također otkriva da su oni mladići koji imaju viši nivo znanja iz nauke. Drugi zabrinjavajući aspekt je ogromna razlika u nivou naučnog znanja muškaraca i žena, kao i između različitih starosnih grupa.
Kontrasti širom svijeta
Iako Španija zaostaje u pogledu naučnih saznanja, postoje određeni globalni podaci koje je važno uzeti u obzir kako bi se razumjelo kako se zemlja poredi sa drugim zemljama izvan Evrope. Studije poput one La Vanguardia Ističu da u zemljama poput SAD-a brojke nisu mnogo bolje. Više od 65% Amerikanaca vjeruje u pseudonaučne koncepte, poput ideje da su ljudi koegzistirali s dinosaurima ili da su klimatske promjene izmišljeni mit.
Zemlje u kojima je naučno obrazovanje centralni dio obrazovnog sistema – kao što su Japan i Južna Koreja – su one koje su uspjele značajno povećati nivo opšteg naučnog znanja svoje populacije.
Budućnost naučne kulture u Španiji
Istaknuto je da je važno uticati na obrazovni sistem kako bi se Španci osjećali više uključeni u nauku i tehnologiju. Istraživanje Fondacije BBVA otkrilo je da samo 36% Španaca ima "visoko" ili "veoma visoko" znanje o naučnim konceptima.
Među prijedlozima poboljšanja za povećanje naučnog znanja je implementacija praktičnijih obaveznih naučnih predmeta. (kao što je biotehnologija, nanotehnologija ili umjetna inteligencija), koji bi prevazišao samo teoretsko i pružio bližu viziju o tome kako nauka direktno utiče na svakodnevni život građana.
Istraživače kao što su Santiago Ramón y Cajal ili Severo Ochoa trebalo bi bolje uvoditi u učionice od najranije dobi. Ključni aspekt za unapređenje naučne kulture u Španiji je povećanje medijskog prisustva doprinosa ovih naučnika, osiguravajući da njihovo nasleđe ne ostane nezapaženo.
Konačno, društveni, ekonomski i politički kontekst mora se uzeti u obzir prilikom kreiranja strategija koje promoviraju nauku. Španija, kao i mnoge druge evropske zemlje, mora da gradi svoju naučnu politiku zasnovanu na posvećenosti dugoročnom istraživanju i razvoju obrazovanja.
Nauka se pokazala, više nego ikada, ključnom za rješavanje globalnih problema kao što su klimatske promjene, pandemije i nedostatak resursa. Dugoročno, razvoj jače naučne kulture će vjerovatno omogućiti Španiji da napravi napredak na ovim frontovima i ubire koristi za svoje društvo.